Nowy wymiar pracy — praca zdalna.
Nowy wymiar pracy — praca zdalna.
Rewolucja cyfrowa przynosi zmiany w wielu aspektach naszego życia, oferując jednocześnie nieograniczone możliwości. Nowoczesne technologie stały się naszą codziennością, skracając dystans, wspierając rozwój i umożliwiając podejmowanie nowych wyzwań. Dostęp do internetu, skuteczne systemy komunikacji i wideokonferencji oraz aplikacje, będące odpowiedzią na kolejne potrzeby zmieniają nasze podejście do wielu dziedzin życia, w tym do pracy. Tradycyjny model ośmiogodzinnego dnia pracy w biurze powoli ustępuje miejsca nowym formom zatrudnienia, gdzie pracownicy dążą do większej wolności i niezależności.
Praca zdalna to odpowiedź na te potrzeby. Dzięki niej pracownicy nie są już ograniczeni sztywnymi godzinami pracy, wymagającym dresscodem, rywalizacją w biurze, nudnymi zadaniami czy brakiem przestrzeni i czasu na rozwijanie swoich pasji. Mogą pracować tam, gdzie chcą, czerpiąc z tego satysfakcję i jednocześnie zarabiając. Co ważne, taka forma pracy przestała być luksusem dostępnym dla wybranych. Stała się standardem, z którego korzysta coraz większa liczba osób.
Popularność pracy zdalnej rośnie z wielu powodów: nieograniczony dostęp do sieci, zmiany demograficzne, oczekiwania młodszych pokoleń wobec pracy i czasu wolnego, wzrost liczby zawodów realizowanych online oraz elastyczność pracodawców. Zjawisko to jest konsekwencją równoległych zmian w dziedzinach postępu technologicznego, biznesu i podróży, które rozpoczęły się już w latach 60.
Cyfrowy nomada — czyli kto?
Digital nomads, czyli cyfrowi nomadzi, to osoby, które wykorzystują dostępne technologie, aby efektywnie pracować zdalnie. Swoje obowiązki wykonują z dowolnego miejsca na świecie, łącząc pracę z podróżowaniem i poznawaniem nowych kultur. Porzucają tradycyjny model pracy „od dziewiątej do piątej” na rzecz niezależności i elastyczności, samodzielnie wybierając przestrzeń do pracy. Freelancer, cyfrowy nomada, to osoba mobilna, przedsiębiorcza, wolna i niezależna, ilustrująca kierunek, w jakim zmierza wszechobecna globalizacja. Jest przykładem korzyści płynących z rozwoju i dostępności nowoczesnych technologii. Cyfrowi nomadzi są oceniani jako wydajni, produktywni, elastyczni i kreatywni. Dzięki temu mogą robić to, co sprawia im radość — doświadczać, poszerzać horyzonty, poznawać nowe miejsca, ludzi i kultury.
Klasyczny nomadyzm to zjawisko znane od wieków, trudne do jednoznacznego zdefiniowania. Wspólnym mianownikiem jest brak przywiązania do jednego miejsca i koczowniczy tryb życia, charakterystyczny na przykład dla plemion Beduinów. Cyfrowy nomada jest definiowany głównie przez aspekt technologiczny, jednak Natalia Hatalska, autorka badań o współczesnych nomadach, podkreśla, że jest to styl życia zależny od cyfryzacji, ale również determinowany przez wartości takie jak wolność, niezależność i mobilność.
Początki cyfrowego nomadyzmu jako nurtu są łączone z wydaniem w 2007 roku bestsellerowej książki „4-godzinny tydzień pracy” autorstwa Tima Ferrissa. Ferriss, podając własny przykład, opisuje swoje doświadczenia i przekonuje, że robiąc to, co lubimy, w miejscu, które wybierzemy, możemy być bardziej produktywni, zarabiać więcej i jednocześnie żyć pełnią życia. Książka ta jest często określana na blogach mianem „biblii nomadów”. Z kolei, według australijskiego badacza Daniela Schlagweina, cyfrowy nomadyzm jako termin został spopularyzowany w latach 2014-2015 wraz z pojawieniem się przestrzeni co-workingowych i portali internetowych takich jak NomadList, które zrzeszają pracowników zdalnych. Chociaż zjawisko to zyskuje na popularności dopiero od niedawna, wiele osób prowadzi taki styl życia od dawna, często nie zdając sobie sprawy (jak wynika z badań) z istnienia definicji cyfrowego nomady.
Cyfrowy nomadyzm — trend przybierający na sile
Trudno dokładnie określić statystyki i liczbę cyfrowych nomadów, ponieważ dostępne dane pochodzą głównie z badań dotyczących pracowników zdalnych, co nie jest tożsame z pojęciem cyfrowego nomadyzmu. Praca zdalna często oznacza pracę z domu, a nie w podróży. Ponadto, przeprowadzane badania i ich wyniki są niespójne, ponieważ każda firma badawcza korzysta z innej grupy badawczej, inaczej definiuje pracę zdalną i koncentruje się na różnych obszarach. Ogólne wnioski z badań wskazują jednak na wzrost liczby pracowników zdalnych, a prognozy sugerują, że trend ten będzie się nasilał. Większość zdalnych pracowników to freelancerzy, ale są także pracownicy realizujący zlecenia dla swoich pracodawców, niezależnie od miejsca wykonywania pracy. To wyraźny sygnał dla pracodawców, że jeśli nie otworzą się na możliwość pracy zdalnej, mogą w przyszłości mieć ograniczony dostęp do najlepszych specjalistów.
Trend rosnącej popularności cyfrowego nomadyzmu i pracy zdalnej można zaobserwować na podstawie liczby blogów, witryn internetowych oraz grup społecznościowych poświęconych mobilnym formom zatrudnienia. Pierwsze polskie blogi dedykowane cyfrowym nomadom pojawiły się w 2015 roku, na przykład www.cyfrowinomadzi.pl, co można uznać za umowny początek tego zjawiska w Polsce. Statystyki tego bloga pokazują wzrostową tendencję odwiedzin. Założycielka portalu, Justyna Fabijańczyk, aktywnie działa w sieci, dzieląc się swoimi doświadczeniami i zachęcając do łączenia pracy z podróżowaniem. Grupa społecznościowa na Facebooku związana z tą stroną zrzesza już około 10 000 uczestników, którzy wymieniają się informacjami i cennymi wskazówkami.
Na portalach społecznościowych, takich jak Facebook, regularnie powstają grupy związane z pracą zdalną, takie jak „Praca Zdalna IT”, „Praca zdalna dla freelancerów”, „Wirtualna Asystentka — ogłoszenia, informacje, wsparcie”, do których codziennie dołączają nowi członkowie poszukujący ofert pracy oraz wskazówek, jak zacząć pracować zdalnie. Więcej w temacie cyfrowego nomadyzmu dzieje się na zagranicznych stronach. Wart uwagi i z pewnością znany przez samych zainteresowanych jest blog webworktravel. Witryna ta zrzesza na swojej grupie na Facebooku niemal 50 000 członków z całego świata, którzy zdecydowali się na pracę zdalną i podróżowanie.
Nomadzi spotykają się w rzeczywistości na licznych wydarzeniach, konferencjach, rejsach i obozach, gdzie poznają podobnych sobie ludzi, dzielą się wiedzą i doświadczeniami oraz poznają nowe technologie i nowinki związane z podróżowaniem. Najbardziej znane
międzynarodowe spotkania to Nomad City, Freedom Business Summit, DNX Digital Nomad Conference oraz Nomad Cruise. Wiele firm organizuje również wyjazdy dedykowane osobom, które chcą poznać życie cyfrowych nomadów i zdecydować, czy taki styl życia jest dla nich odpowiedni. Organizatorzy i prelegenci tych spotkań zachęcają do podjęcia pracy zdalnej, przekonując, że jest ona dostępna dla każdego.
Jakie zawody wykonują i gdzie cyfrowych nomadów jest najwięcej?
Cyfrowi nomadzi to osoby pracujące zdalnie, które regularnie zmieniają swoje miejsce pobytu. Prym wiodą zawody z branży IT (np. programiści), blogerzy, specjaliści ds. marketingu, nauczyciele języków obcych, wirtualni asystenci, graficy i copywriterzy. W zasadzie każda praca wykonywana przez internet może stać się pracą zdalną, realizowaną z dowolnego miejsca na świecie o dowolnej porze. Przejście na taki styl życia wymaga przede wszystkim motywacji, odwagi i umiejętnego korzystania z narzędzi ułatwiających pracę zdalną. Nomadzi przekonują, że na początku nie trzeba być specjalistą, aby pozwolić sobie na taki tryb życia, a niezbędne umiejętności można zdobyć w trakcie.
Cyfrowi nomadzi często zmieniają miejsce pracy, często wybierając tropikalne lokalizacje, takie jak Tajlandia czy Wietnam. Wybór destynacji nie jest przypadkowy; nomadzi preferują kraje, gdzie warunki są korzystne, dostęp do internetu jest rozwinięty, a koszty życia, w porównaniu do zarobków, są relatywnie niskie. Taki balans pozwala na komfortowe życie, a nawet oszczędzanie, co umożliwia dalsze podróżowanie. Wielu nomadów nie zarabia dużych sum, często są to kwoty, które w ich rodzimym kraju nie wystarczyłyby na utrzymanie się na podobnym poziomie życia.
Nomadzi dbają także o generowanie dochodu pasywnego, czyli stałego źródła dochodu, który nie wymaga bieżącej pracy. Przykłady to dochód z wynajmu mieszkania w kraju zamieszkania, sprzedaż e-booków, pisanie poradników, sprzedaż kursów online czy udział w programach afiliacyjnych. Do najchętniej wybieranych przez nomadów destynacji należą azjatyckie miasta, takie jak Chiang Mai (Tajlandia) – uznawana za stolicę cyfrowych nomadów (czterokrotnie uznana za najlepsze miejsce do pracy zdalnej), oraz Canggu (Bali), które oferuje wiele przestrzeni do pracy oraz jest świetną bazą wypadową do innych miejsc. Inne popularne, choć nie zawsze tanie, miasta to Tallin (Estonia), Johor Bahru (Malezja i Singapur), Santiago (Chile), Buenos Aires (Argentyna), a także Kraków (Polska).
Częsta zmiana miejsca pracy jest również determinowana przez ograniczenia formalne. Standardowy dopuszczalny pobyt w danym kraju to 60 lub 90 dni; w przypadku dłuższego pobytu wymagane jest uzyskanie wizy długoterminowej. Nomadzi czasami stosują tzw. „visa run”, czyli opuszczenie kraju na jeden dzień i powrót, co pozwala na legalne przedłużenie pobytu. Nie wszędzie takie działanie jest skuteczne, ale niektóre kraje oferują ułatwienia dla samozatrudnionych. Przykładem jest niemiecka wiza „Freiberufler” dedykowana freelancerom. Jeśli lokalny urząd uzna wykonywany zawód za „wolny” (np. zawody związane z prawem, doradztwem biznesowym, nauką i techniką), wiza jest przedłużana na okres do 3 lat. W Berlinie można uzyskać lokalną wizę artysty, obejmującą zawody takie jak muzyk, pisarz czy malarz. Podobne rozwiązania stosuje Hiszpania, gdzie samozatrudnieni mogą przebywać na terenie kraju przez cały rok. Ułatwienia w uzyskaniu długoterminowej wizy można znaleźć także w Meksyku, Australii, Czechach i Estonii.
Wsparcie w zakładaniu firmy i dostęp do biur wirtualnych w Polsce
Dynamiczny rozwój przestrzeni do pracy zdalnej jest zauważalny również w Polsce. W największych miastach pojawiają się coraz liczniejsze miejsca oferujące biurka na godziny, sale konferencyjne, dostęp do sprzętów biurowych oraz organizujące wydarzenia dla freelancerów, wspierające rozwój ich działalności.
Dla freelancerów szczególnie pomocne są biura świadczące kompleksową obsługę administracyjną, księgową i prawną, znane jako wirtualne biura. Przekazanie wszystkich spraw w jedne ręce to oszczędność czasu, pieniędzy oraz komfort. Wszystkie działania związane z prowadzeniem firmy można monitorować w panelu online, a kontakt odbywa się elektronicznie, bez potrzeby fizycznej obecności w biurze.
Przykładem firmy oferującej tego typu rozwiązania jest mBiuro, znana na polskim rynku firma posiadająca oddziały w największych miastach Polski. W ramach swoich usług mBiuro oferuje m.in. pomoc w założeniu firmy, adres do rejestracji wraz z obsługą korespondencji, wsparcie asystenckie, nowocześnie wyposażone zaplecze konferencyjne, pokoje do telekonferencji oraz obsługę księgową i prawną.
Dodatkowym ułatwieniem może być obsługa wirtualnej asystentki lub recepcjonistki. Takie usługi oferuje OxCall w ramach usługi nazwanej Wirtualna Recepcjonistka. Zapewnia ona obsługę przychodzących telefonów wraz z ich nagrywaniem i możliwością odsłuchania w dowolnym miejscu dzięki dedykowanemu panelowi klienta. OxCall oferuje także pomoc w prowadzeniu kalendarza spotkań, wirtualną centralę telefoniczną z profesjonalnymi zapowiedziami oraz usługę przekierowywania połączeń.
Podsumowanie
Nomadzi to koczownicy, którzy często zmieniają miejsce zamieszkania i eksplorują świat. Taki tryb pracy ma wiele zalet, ale wymaga organizacji, determinacji i chęci. Praca zdalna oferuje liczne korzyści: brak codziennych dojazdów do biura, brak sztywnej biurowej atmosfery, brak stałych godzin pracy, możliwość łączenia pracy z realizacją pasji, podróżowaniem i odkrywaniem nowych miejsc, samodzielność w działaniu, biuro w dowolnym miejscu na świecie, własny harmonogram dnia, a w przypadku wolnych strzelców — możliwość wyboru projektu.
Jednak, aby zachować równowagę i spojrzeć na zjawisko realnie, warto pamiętać, że cyfrowy nomadyzm ma też minusy. Formalności związane z otwieraniem działalności, uzyskiwaniem wiz, ubezpieczeń, sprawy księgowe i podatkowe mogą być uciążliwe. Na szczęście, można te zadania zlecić zewnętrznym podmiotom. Praca cyfrowego nomady to nie jest praca z doskoku. Aby wypracować wynagrodzenie na dobrym poziomie, często trzeba pracować ciężko. Brak szefa i zewnętrznej kontroli wymaga samodyscypliny i motywacji oraz konsekwentnej realizacji zadań.
Ciągłe podróżowanie i mobilność mogą wiązać się z rozstaniami z bliskimi i poczuciem samotności. Na początku przygody warto zadać sobie pytanie, czy na pewno jest to praca dla Ciebie i czy tego chcesz? Jeśli tak — czas zacząć działać. Powodzenia!